Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gấy tử vong trong số các bệnh mãn tính không lây nhiễm. Mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 người tử vong vì tim mạch (chiếm 33% ca tử vong), cao gấp 20 lần tử vong do ung thư và gấp 10 lần tử vong vì tai nạn giao thông. Các bệnh về tim mạch chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân tắc nghẽ mạch (tình trạng ứ đọng máu với khuyết khối). 

Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, nattokinase có khả năng làm tan huyết khối một cách an toàn, giai đoạn bán phân hủy dài và có hiệu lực qua đường uống như thuốc.  Xuất phát từ đặc tính vượt trội đó, thực phẩm chức năng có chứa nattokinase ngày càng được phát triển. Các công ty dược trong nước cũng bắt đầu quan tâm. Hiện nay trong nước đã xuất hiện một số sản phẩm từ nattokinase hỗ trợ  điều trị cải thiện các di chứng sau tai biến nhưng nguyên liệu hoàn toàn nhập ngoại, có giá thành rất cao.

Xuất phát từ trăn trở với bài toán chủ động nguồn nguyên liệu, tận dụng sản phẩm trong nước, giá cả phù hợp, PGS.TS Ngô Thị Tường Châu cùng các cộng sự thuộc Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc Gia Hà Nội đã thực hiện nghiên cứu và cho kết quả thực phẩm chức năngviên nén R-nattokinase 50mg hỗ trợ làm tiêu huyết khối, giảm nguy cơ tai biến do tắc mạch. Sản phẩm là kết quả của đề tài khoa học “Nghiên cứu công nghệ sản xuất enzyme nattokinase tái tổ hợp ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm và dược phẩm” thuộc Đề án Phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020. 

Trước đây nattokinase được thu nhận chủ yếu bằng con đường lên men tự nhiên trên cơ chất đậu tương nấu chín hoặc trong môi trường dịch thể. Tuy nhiên, hoạt lượng không cao và hoạt tính ít ổn định.  Để tối ưu hóa thu nhận nattokinase, nhóm nghiên cứu đã thực hiện công nghệ sản xuất nattokinase tái tổ hợp. Công nghệ mới của nhóm nghiên cứu có rất nhiều ưu điểm vượt trội đặc biệt chế phẩm thu được chứa hàm lượng vitamin K2 rất thấp - giúp đảm bảo ngăn chặn hình thành huyết khối trong phòng chống chứng nghẽn mạch. 

Tính toán hiệu quả bước đầu cho thấy, sử dụng nguyên liệu sẵn có cộng với chủ động công nghệ, sản phẩm nattokinase của đề tài có giá thành rẻ hơn rất nhiều lần so với sản phẩm nhập ngoại. So với sản phẩm hiện có trên thị trường nhưng nguyên liệu hoàn nhập ngoại (chủ yếu từ Nhật bản), sản phẩm cũng rất cạnh tranh. Trung bình mỗi viên nattokinase hoạt tính 1000FU có giá khoảng 7-20.000 đồng trong khi đó chi phí sản xuất 1 viên nén có hoạt lực 1000 FU do đề tài thực hiện ước tính khoảng 2,300 đồng. Điều này bước đầu cho thấy hiệu quả kinh tế của việc đưa công nghệ nghiên cứu mới vào sản xuất, góp phần tạo thêm nhiều sản phẩm có chất lượng bằng chính các nghiên cứu của các nhà khoa học trong nước trong quá trình triển khai Đề án Phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020.

Đại học Khoa học tự nhiên đã phối hợp với Công ty TNHH Dược - Mỹ phẩm Đăk Tín thực hiện hoàn thiện quy trình công nghệ, thiết bị và sản xuất thử nghiệm sản phẩm. Sản phẩm dưới dạng viên nén, đóng hộp 30- 90 viên. Hạn dụng 36 tháng kể từ ngày sản xuất. 

Sản phẩm sau khi sản xuất đã được thực hiện đánh giá, theo dõi các chỉ số liên quan về chức năng gan, thận, chỉ số glucose trong huyết tương cũng như khả năng gây đột biến, ung thư bằng thử nghiệm Ames. 

Đáp ứng các quy định của Luật an toàn thực phẩm theo Nghị định 15/2018/NĐ -CP, nhóm thực hiện đề tài đã phối hợp với Công ty TNHH Dược - Mỹ phẩm Đăk Tín xây dựng và công bố tiêu chuẩn cơ sở thực phẩm bảo vệ sức khỏe. R-nattokinase 50mg và đã được Công ty dược phẩm Novaco phân phối trên thị trường trong nước.

“Với thành công bước đầu là hoàn thiện quy trình công nghệ, sản xuất thành công ở quy mô pilot, chúng tôi tin rằng, sản phẩm hoàn toàn có triển vọng sản xuất ở quy mô công nghiệp. Kết quả nghiên cứu của đề tài đã sẵn sàng triển khai ứng dụng tại các cơ sở sản xuất trong nước góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá thành, hướng đến thay thế một phần hoặc toàn bộ nguồn nguyên liệu nattokinase nhập ngoại” - PGS.TS Ngô Thị Tường Châu, chủ nhiệm đề tài cho biết.