Bệnh đái tháo đường là một bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính rất phổ biến. Đây là hậu quả của sự thiếu hụt bài tiết Insulin và/hoặc hoạt động kém hiệu quả của Insulin. Hiện nay, hàng triệu người trên thế giới đang phải sống chung với bệnh tiểu đường, có đến khoảng 95% trường hợp mắc bệnh tiểu đường type 2, còn lại là tiểu đường type 1.
Nhiều người bệnh tiểu đường sử dụng thuốc Tây y để điều trị bệnh.
Để điều trị bệnh tiểu đường, người bệnh sử dụng phổ biến các loại dược phẩm Tây y đắt tiền như diamicron, glucophase, insulin,... Ngoài các thuốc Tây y, người bệnh tiểu đường có thể sử dụng thêm các thuốc có nguồn gốc từ thảo dược. Ngày nay, xu hướng tìm kiếm nguồn thảo dược thay thế thuốc tây y đang được các nhà khoa học trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu. Việc sử dụng thảo dược thiên nhiên điều trị bệnh tiểu đường đang ngày càng được áp dụng rộng rãi, không chỉ giúp tăng hiệu quả kiểm soát bệnh mà còn giúp hạn chế liều thuốc tây cho người bệnh, ngăn ngừa các biến chứng do tiểu đường gây ra.
Mướp đắng giúp điều hòa lượng đường trong máu
Tại Việt Nam, mướp đắng, râu mèo và mắc cỡ là những loại cây quen thuộc, dễ trồng và chăm sóc. Cây mắc cỡ vị ngọt, tính hơi hàn, có tác dụng an thần, dịu cơn đau, long đờm, chống ho, hạ nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu. Cây chứa nhiều chất như mimosin, selen, flavonoid, acol, axit amin,... có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, giảm đau, giải độc, kháng khuẩn,…Quả mướp đắng thì chứa nhiều vitamin, khoáng chất, axit amino, protein, các chất oxy hóa,.. giúp điều hòa lượng đường trong máu, kháng khuẩn, diệt tế bào ung thư,...Trong khi đó, râu mèo có vị đắng nhẹ, có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, trừ thấp,... Hai hợp chất có hàm lượng cao nhất trong cây râu mèo - rosmarinic acid và ursolic acid - ngoài tác dụng ức chế tiểu đường, còn có khả năng chống oxy hóa, kháng nhiều dòng tế bào ung thư.
Cây râu mèo là loài cây quen thuộc ở Việt Nam
Nhằm khai thác những tác dụng quý của những loài cây này, ThS. Dương Thị Mộng Ngọc và các cộng sự của Trung tâm Sâm và Dược liệu TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu xây dựng công thức và quy trình bào chế viên nang cứng từ cao hỗn hợp râu mèo, mướp đắng và mắc cỡ”. Đề tài được thực hiện dựa trên kết quả của đề tài do ThS. Ngọc thực hiện năm 2016 là “Nghiên cứu chiết xuất và thử tác dụng hạ đường huyết của cao râu mèo, mướp đắng và mắc cỡ”, cho thấy khả năng hạ đường huyết và an toàn khi sử dụng dài ngày.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành chiết xuất cao toàn phần từ hỗn hợp dược liệu khô gồm trái mướp đắng, toàn cây râu mèo và mắc cỡ. Cao chiết được phân tích đạt chất lượng theo tiêu chuẩn kiểm nghiệm cơ sở. Từ đó, nhóm xây dựng thành công quy trình bào chế viên nang cứng quy mô 10.000 viên/lô. Viên nang được xây dựng tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của Dược điển Việt Nam V, có hạn dùng thực tế khoảng 43 tháng.
Cây xấu hổ có nhiều tác dụng trong y học
Nhóm cũng đã khảo sát tác dụng hạ đường huyết của viên nang trên chuột. Kết quả, viên nang thể hiện tác động hạ đường huyết ở liều 0,5 g/kg và 1g/kg tương đương nhau và tương đương với đối chứng gilbenlamid 5 mg/kg sau 5 và 10 ngày điều trị. Thử nghiệm tính an toàn của chế phẩm cho thấy, viên nang không thể hiện độc tính hay tác dụng phụ khi sử dụng.
ThS. Ngọc cho biết, do quy trình chiết xuất là nước, trang thiết bị đơn giản nên có thể áp dụng cho quy mô sản xuất lớn, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của các cơ sở sản xuất dược phẩm trong nước.
Hà Linh t/h
Đăng nhập
