Quả thanh long là một loại quả phổ biến ở Việt Nam nhưng lại rất được ưu chuộng trên thị trường quốc tế. Theo đó, mặt hàng thanh long chiếm trên 50% tổng giá trị xuất khẩu trái cây và Việt Nam nằm trong top đầu về xuất khẩu loại trái cây này.
Tuy nhiên, với đặc thù về khí hậu, quá trình thu hoạch còn nhiều hạn chế, chưa khoa học làm thanh long sau thu hoạch dễ bị vị sinh vật xâm nhập, đặc biệt là các loại nấm mốc. Các tác nhân gây hại ảnh hưởng đến quả thanh long sau thu hoạch thường xuất hiện là Aspergillus sp., Cladosporium herbarum, Diplodia sp., Colletotrichum gloseporioides, Fusarium sp., Neoscytalidium dimidiatum, Gloeosporium sp., Glomerella sp.,... Nổi bật trong thời gian gần đây phải kể đến bệnh đốm nâu (bệnh đốm trắng) phát triển mạnh và gây thiệt hại lớn cho người trồng trong cả nước. Các nhà khoa học đã xác định được bệnh đốm nâu hại thanh long là do nấm Neoscytalidium dimidiatum gây ra. Bào tử nấm Neoscytalidium dimidiatum có trên vỏ quả thanh long khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ nảy mầm gây hư hỏng quả nhất là quá trình bảo quản sau thu hoạch.
Thanh long chiếm trên 50% tổng giá trị xuất khẩu trái cây và Việt Nam
Qua quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học tìm thấy hợp chất chiết tách từ nấm Trichoderma sp. như gliovirin, gliotoxin, viridin, pyrones, peptaibols (trichobrachin) có khả năng ức chế nhiều vi sinh vật gây hại, trong đó có Neoscytalidium dimidiatum.
Năm 2018, Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao đã sản xuất thành công chế phẩm sinh học chứa trichobrachin để phòng trừ một số loại nấm bệnh gây hại cây trồng (tỉ lệ ức chế nấm bệnh Neoscytalidium dimidiatum trên cây thanh long là 93,7% và tỉ lệ ức chế nấm Fusarium đạt 93,1%). Vì vậy, có thể ứng dụng sản phẩm dịch chiết trichobrachin vào việc ức chế nấm bệnh trên thanh long, nhằm hạn chế nấm mốc gây hư hại quả thanh long sau thu hoạch.
Chế phẩm trichobrachin giúp giảm thiểu hư hỏng thanh long trên 80%
Theo đó, thanh long sau khi thu hoạch, phân loại và xử lý sẽ được nhúng qua dịch chứa trichobrachin 1,5mL/L, với thời gian nhúng là 3 phút. Khi nhúng, cần lưu ý tất cả các trái thanh long phải được nhúng đều trong hỗn hợp. Sau thời gian 3 phút, thanh long được vớt ra, để cho đến khi vỏ ráo hoàn toàn.
Quy trình sản xuất chế phẩm trichobrachin, có hàm lượng và hoạt tính kháng nấm của dịch chiết trichobrachin ổn định trong quá trình sản xuất, từ 49,75-51,54 mg/g.
Chi phí để sản xuất 1 lít chế phẩm trichobrachin là 7,095 triệu đồng (cho phép pha với 666 lít nước dùng để xử lý 1 tấn thanh long). Sử dụng chế phẩm trichobrachin với liều lượng 1,5mL/L trong xử lý quả thanh long sau thu hoạch cho hiệu quả tốt. Chất lượng thanh long ổn định trong suốt thời gian bảo quản, kéo dài thời gian bảo quản thanh long ở nhiệt độ phòng (30±20C) lên đến 15 ngày, giúp giảm thiểu hư hỏng trên 80% so với không sử dụng chế phẩm trichobrachin.
Mai Anh t/h
Đăng nhập
.jpg)
