Cây dền gai (Amaranthus spinosus L.) là loại cây thân thảo, có chiều cao trung bình từ 0,3 – 0,7 m. Cây không có lông nhưng phân thành nhiều cành. Lá mọc so le với hình thuôn dài, mặt trên có màu xanh dợt. Đây là loại cây mọc dại nên có thể tìm thấy ở khắp các tỉnh thành từ Bắc vào Nam. Có thể tìm thấy cây ở các khu đất bỏ trống hoặc ven đường.
Trong khi đó, cây rau sam (Portulaca Oleracea L.) là một loại rau mọc hoang khá phổ biến trong dân gian, thường xuất hiện trong các bữa cơm gia đình. Ngoài làm thức ăn, rau sam còn được xem là một vị thuốc quý hỗ trợ chữa nhiều bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, rau sam là một trong những cây thuốc được sử dụng nhiều nhất.
Cả cây dền gai và cây rau sam là các loại thảo dược có hàm lượng flavonoit khá cao, có khả năng chống oxy hóa mạnh và thường được sử dụng trong đông y để điều trị các bệnh viêm nhiễm, dị ứng, loét dạ dày, hành tá tràng, giúp cơ thể điều hòa các quá trình chuyển hóa, chống lão hóa, làm bền thành mạch máu, và giảm lượng cholesterol trong máu.
Cây dền gai
Ở Việt Nam, hiện bệnh trĩ và bệnh suy giãn tĩnh mạch chân thường được điều trị bằng thuốc Daflon và thuốc Ginkor. Các loại thuốc này được nhập khẩu từ nước ngoài nên có giá thành cao, thời gian điều trị lâu. Bên cạnh đó, các loại thuốc này còn gây ra nhiều tác dụng phụ như rối loạn hệ thần kinh, rối loạn tiêu hóa, rối loạn về da và mô dưới da.
Nhận biết tác dụng của cây dền gai và rau sam, TS.DS Nguyễn Thị Ngọc Trâm cùng với các cộng sự của Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria và Trường đại học Tổng Hợp Innsbruck Áo đã chiết xuất các hoạt tính sinh học từ những loại cây này và bào chế thành thực phẩm chức năng, giúp chữa trị các bệnh trĩ và suy giãn tĩnh mạch.
Quy trình bào chế gồm: phối trộn hỗn hợp phân đoạn flavonoit của cây dền gai, cây rau sam, tinh bột với aerosil, talc và magie stearat đã rây (mắt lưới rây 0,75mm) trong máy trộn, thu được cốm và đóng gói thuốc dưới dạng viên nang cứng (khối lượng 640mg), dùng với liều lượng 3 viên/lần (3 lần/ngày).
Cây rau sam
Kết quả thử độc tính cấp trên chuột nhắt trắng và độc tính bán trường diễn trên thỏ theo đường uống cho thấy thuốc không làm ảnh hưởng xấu đến tình trạng chung, mức độ tăng trưởng của thỏ vẫn tốt; không làm thay đổi kết quả các xét nghiệm đánh giá chức năng tạo máu (số lượng hồng cầu, hàm lượng huyết sắc tố, hematocrit, thể tích trung bình hồng cầu, số lượng bạch cầu, công thức bạch cầu, số lượng tiểu cầu); không làm thay đổi kết quả các xét nghiệm đánh giá chức năng gan (ALT, AST, bilirubin toàn phần, protein, cholesterol) và chức năng thận (creatinin); không gây tổn thương rõ rệt về mặt hình thái khi quan sát đại thể các cơ quan của thỏ. Cấu trúc vi thể gan và thận của thỏ ở cả 2 lô uống thuốc thử đều bình thường, không gây tổn thương.
Sau 2 tuần ngừng uống thuốc: tình trạng chung, mức độ tăng trọng lượng của thỏ, các xét nghiệm đánh giá chức năng tạo máu, chức năng gan, chức năng thận cũng như quan sát đại thể các cơ quan và cấu trúc vi thể thận thỏ không thấy sự khác biệt so với lô đối chứng.
Thuốc được bào chế từ nguyên liệu là thảo dược có sẵn trong nước nên giá thành thấp, giảm được thời gian điều trị bệnh và ít tác dụng phụ, góp phần đa dạng hóa các sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh trĩ an toàn, hiệu quả.
Việt Anh t/h
Đăng nhập
