Phân bón hữu cơ có nguồn gốc và được hình thành từ tàn dư thân, lá cây, phụ phẩm từ sản xuất nông nghiệp, phân, chất thải gia súc, gia cầm, than bùn hoặc các chất hữu cơ thải từ sinh hoạt, nhà bếp, nhà máy sản xuất thủy, hải sản,...Việc bón phân hữu cơ sẽ giúp cải tạo đất, tăng độ tơi xốp, phì nhiêu cho đất thông qua việc cung cấp, bổ sung các chất hữu cơ, mùn, vi sinh vật và trả lại lượng hữu cơ đã mất.

Hiện nay, nhu cầu phân bón hữu cơ tại Việt Nam vào khoảng 50 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, nguồn sản xuất và nhập khẩu phân hữu cơ chỉ khoảng 3,2 triệu tấn. Trong những năm tới, lượng phân hữu cơ thiếu hụt rất nhiều, vì vậy việc nghiên cứu tìm ra những nguồn nguyên liệu để sản xuất phân hữu cơ có chất lượng tốt là điều cấp thiết.

Xuất phát từ thực trạng đó, nhóm các nhà khoa học đến từ Trung tâm Nghiên cứu Đất, Phân bón và Môi trường phía Nam đã nghiên cứu thành công quy trình sản xuất phân hữu cơ giàu chất dinh dưỡng từ chất thải ra của ruồi lính đen.

Ruồi lính đen sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện không gian hẹp ở khí hậu nhiệt đới như ở Việt Nam. Hiện nay, các nơi nuôi ruồi lính đen chủ yếu tập trung ở khu vực phía Nam, một số ít ở phía Bắc và Tây Nguyên. Phân ruồi lính đen chứa nhiều chất dinh dưỡng, là nguồn nguyên liệu rất tốt để sản xuất phân bón hữu cơ. Cụ thể, kết quả đánh giá hàm lượng các chất dinh dưỡng trong phân ruồi lính đen được nuôi từ bã hèm bia và có phối trộn với cám ăn gia cầm cùng với một số rác hữu cơ (rau củ quả) như sau: pH 5,25; OM: 65,5%, Nts: 2,1%; Axit Humic: 1,93%; Axit Fulvic: 4,61%; K₂Ots: 1,2%; P₂O₅ts: 2,57%; CaO: 3,75%; MgO: 1,28%; Zn: 77,3ppm; các kim loại năng (Cd, Pb, As, Hg) không phát hiện. Đây là các thông số rất tốt làm nguồn nguyên liệu compost để sản xuất phân bón hữu cơ sinh học.

Được biết, trên thị trường đã xuất hiện phân hữu cơ từ phân ruồi lính đen, nhưng các sản phẩm chủ yếu ở dạng nguyên liệu thô, quy mô sản xuất nhỏ lẻ và chưa được đầu tư theo quy mô công nghiệp.

Sau quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học của Trung tâm Nghiên cứu Đất, Phân bón và Môi trường phía Nam đã xây dựng được công thức phối trộn gồm: 68% phân ruồi, 30% than sinh học, chế phẩm vi sinh, 2% phụ gia. Tất cả được định lượng và đưa vào máy để đảo trộn, khi đạt độ ẩm đạt 50% thì được lên men theo phương pháp ủ bán hiếu khí. Kiểm tra định kỳ độ ẩm, nhiệt độ và thực hiện đảo trộn nguyên liệu (định kỳ 7 ngày 1 lần). Sau đó, thu hồi sản phẩm sau lên men đưa qua hệ thống sấy khô để phân đạt độ ẩm theo tiêu chuẩn là 25%.

Sản phẩm phân hữu cơ được sản xuất từ phân ruồi lính đen sau đó được bón thử nghiệm cho thấy có tác dụng cải thiện độ pH và độ ẩm của đất xám bạc màu cao hơn so với phân gà và phân trùn quế. Đồng thời, khả năng giữ ẩm cho đất cũng tốt hơn so với phân trùn quế.