Mới đây, các nhà khoa học đến từ Phân viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (TP. Hồ Chí Minh) đã nghiên cứu và sản xuất thành công sản phẩm nước giải khát có giá trị dinh dưỡng cao từ những phụ phẩm của cây đảng sâm.
Đảng sâm là một vị thuốc quý được ví như "nhân sâm" của con người, chứa nhiều hợp chất tốt cho cho sức khỏe như phenolic, inulin, protein, polyacetylene, các chất chống ô xy hóa,… Đây là loài thực vật thân cỏ, dây leo quấn và sống nhiều năm. Thân cây có màu tím sẫm, phủ lông nhỏ, thưa nhưng không có lông ở phần ngọn, cây mọc bò trên mặt đất hoặc mọc leo nhờ ở các loài thực vật khác. Theo Y học cổ truyền, thời điểm cho hàm lượng dược chất cao nhất, thích hợp để thu hái là vào mùa đông, lúc cây đã úa vàng, rụng lá hoặc đầu xuân năm sau, lúc cây chưa đâm chồi nảy lộc.
Đảng sâm có tác dụng chống mệt mỏi, giảm suy nhược thần kinh và bồi bổ sức khỏe
Hiện nay, nhu cầu về đảng sâm trên thị trường dược liệu trong nước rất lớn, trên 1.000 tấn mỗi năm, chiếm khoảng 2% tổng lượng dược liệu tiêu thụ. Lượng phụ phẩm không được sử dụng trong quá trình thu hoạch, sơ chế, đóng gói đảng sâm tươi (phần rễ, phần bị hư hỏng hoặc không đạt yêu cầu bán ra thị trường) chiếm khoảng 25 – 35%. Do vậy, việc tận dụng những phần này để làm giảm tổn thất, tăng hiệu quả kinh tế trong sản xuất, giảm ô nhiễm môi trường đang có tiềm năng rất lớn.
"Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào trong nước về việc sử dụng phụ phẩm của đảng sâm trong chế biến thực phẩm hay đồ uống", TS. Lê Minh Hùng - Thành viên nhóm nghiên cứu cho biết.
Với nguyên liệu chính là đảng sâm, đường Stevia, mật ong, nước, chất bảo quản tự nhiên chiết xuất từ cam chanh, nhóm nghiên cứu tại Phân viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch đã sử dụng phương pháp trích ly và xử lý nhiệt hợp lý để duy trì cao hàm lượng một số hoạt chất sinh học, cho ra sản phẩm nước giải khát đạt chất lượng cảm quan và dinh dưỡng tốt, đảm bảo các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
Tận dụng lượng phụ phẩm không được sử dụng trong quá trình thu hoạch, sơ chế, đóng gói đảng sâm tươi sẽ giúp giảm tổn thất, giảm ô nhiễm môi trường, tăng hiệu quả kinh tế
Nhóm cũng xây dựng được quy trình công nghệ sản xuất nước giải khát từ đảng sâm phụ phẩm quy mô 500 chai/mẻ với các bước như: rửa sạch, băm nhỏ phụ phẩm đảng sâm, đem trích ly, ép, lọc lấy dịch. Sau đó, đem phối trộn với các thành phần khác như mật ong, đường Stevia, mật ong, nước, chất bảo quản tự nhiên chiết xuất từ cam chanh, rồi rót lọ thanh trùng, làm nguội, bảo ôn.
Quy trình này đã được áp dụng sản xuất tại xưởng của Công ty TNHH Cao Lâm (Lâm Đồng). Kết quả cho thấy, sản phẩm nước giải khát có cảm quan tốt về màu sắc, độ trong và hương vị; có hàm lượng phenolic (46,22mg GAE/100g) và khả năng chống oxy hóa (66,12µmol TE/g) đạt mức yêu cầu của tiêu chuẩn cơ sở. Sản phẩm bảo quản ở điều kiện nhiệt độ thường qua 6 tháng vẫn cho cảm quan tốt, nước trong chai vẫn còn trong, chưa có dấu hiệu lắng cặn.
Nước giải khát chế biến từ phụ phẩm của cây đảng sâm
Nước giải khát tạo ra từ phụ phẩm đảng sâm có giá trị dược lý và dinh dưỡng cao. Sử dụng nước giải khát này với liều lượng hợp lý sẽ giúp người bệnh cao huyết áp hấp thu một số hoạt tính sinh học cần thiết mà không cần tiêu thụ quá nhiều lượng nước uống.
Hiện nhóm nghiên cứu đã có thể chuyển giao quy trình sản xuất nước giải khát từ phụ phẩm của đảng sâmcho các hộ nông dân, công ty, cơ sở chế biến thực phẩm và đồ uống.
Đà Giang t/h
Đăng nhập
