Ngày 18/2/2020, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội đã tổ chức nghiệm thu cơ sở đề tài “Nghiên cứu xây dựng quy trình bảo quản cam Cao Phong tại tỉnh Hòa Bình bằng màng phủ sinh học (saponin kết hợp với chitosan và axit axetic)”. Đây là đề tài khoa học công nghệ cấp tỉnh do PGS.TS. Nguyễn Văn Lợi - Giảng viên khoa Công nghệ hóa làm chủ nhiệm. Buổi nghiệm thu có sự tham dự của đại diện nhà trường, các thành viên trong Hội đồng nghiệm thu do PGS.TS Phạm Văn Bổng làm Chủ tịch.

Tỉnh Hòa Bình được thiên nhiên ưu đãi các điều kiện thuận lợi để phát triển cây ăn quả có múi, cây dược liệu, cây mía tím... Đặc biệt là “cam Cao Phong”. sản phẩm Cam Cao Phong đã được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý, là một trong ba sản phẩm về chỉ dẫn địa lý phát huy được hiệu quả cao trong cả nước, nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn. Với diện tích ngày càng được mở rộng, năng suất và sản lượng cam Cao Phong ngày càng tăng thì vấn đề bảo quản, chế biến sau thu hoạch là một vấn đề cấp thiết.

Xuất phát từ thực tế đó, nhóm nghiên cứu do PGS.TS Nguyễn Văn Lợi làm chủ nhiệm đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu xây dựng quy trình bảo quản cam Cao Phong bằng màng phủ sinh học (saponin kết hợp với chitosan và axit axetic)”.

Báo cáo tại buổi nghiệm thu, PGS.TS Nguyễn Văn Lợi cho biết, saponin là một nhóm hợp chất tự nhiên được khai thác từ thực vật, có khả năng kháng nấm và kháng khuẩn mạnh. Chitosan là polyme tự nhiên quan trọng, không độc hại khi sử dụng. Axit axetic hay còn gọi là axit dấm được sản xuất lâu đời, được sử dụng nhiều trong chế biến và bảo quản thực phẩm, axit axetic có tác dụng sát khuẩn mạnh, kìm hãm sự phát triển của nấm mốc. Hiện nay, ở nước ta, việc nghiên cứu bảo quản rau quả bằng màng bao phủ saponin kết hợp chitosan và axit axetic vẫn còn ít các công trình nghiên cứu. Màng sinh học saponin kết hợp chitosan và axit axetic có đặc tính giữ được độ bóng cho quả, chống biến đổi màu và chống mất nước cũng như các thành phần dinh dưỡng của quả.

"Ứng dụng saponin kết hợp chitosan và axit axetic tạo màng sinh học nhằm kéo dài thời gian bảo quản và giữ được các đặc tính đặc trưng của quả cam Cao Phong, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh Hòa Bình. Đây là việc làm hết sức cần thiết, giúp kéo dài thời gian sử dụng quả cam từ 60-65 ngày nhưng vẫn giữ được độ tươi và giá trị dinh dưỡng, tránh được tình trạng được mùa thì mất giá vào mùa thu hoạch...", PGS.TS Nguyễn Văn Lợi nhấn mạnh.

So với các phương pháp bảo quản khác, phương pháp bảo quản bằng màng sinh học có ưu điểm: sử dụng vật liệu tạo màng hoàn toàn tự nhiên (chiết tách từ vỏ tôm, cua) an toàn tuyệt đối với sức khỏe của người sử dụng, quy trình bảo quản dễ thực hiện, có giá thành thấp, phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương và trình độ của các hộ dân trồng cam.

"Đặc biệt, qua quá trình nghiên cứu kết quả cho thấy màng sinh học này có khả năng phân hủy nhanh, khi gặp nước thì sau khoảng thời gian 1 tuần sẽ phân hủy hoàn toàn, làm tăng độ mùn cho đất; sản phẩm sử dụng màng sinh học đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm", PGS.TS Nguyễn Văn Lợi thông tin thêm.

Sau nhiều tháng triển khai thực hiện, nhóm nghiên cứu đề tài đã xác định được một số đặc điểm cơ lý và chỉ tiêu hóa sinh của quả cam Cao Phong trước khi đưa vào bảo quản; đã chọn phương pháp nhúng để tạo màng bảo quản quả cam Cao Phong; chọn công thức CT - 4 với hàm lượng 1,5% chế phẩm sinh học để xây dựng quy trình bảo quản; xây dựng được quy trình công nghệ bảo quản quả cam Cao Phong (giống V2 và giống CS1) ở điều kiện nhiệt độ thường, với tỷ lệ 125g saponin/ 1.000g chitosan/ 500ml axit axetic/ 50.000ml nước, sử dụng cho 1.000kg quả cam; xây dựng được 2 mô hình bảo quản quả cam Cao Phong; đánh giá hiệu quả kinh tế, kỹ thuật, môi trường của quy trình công nghệ bảo quản quả cam Cao Phong.

Hội đồng nghiệm thu đánh giá mô hình bảo quản cam Cao Phong bằng màng phủ sinh học saponin kết hợp với chitosan và axit axetic tại tỉnh Hòa Bình có ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao. Mô hình có giá thành thấp, đơn giản dễ áp dụng với nhiều quy mô. Nhóm tác giả đã hoàn thành đầy đủ các nội dung nghiên cứu theo hợp đồng và thuyết minh đã được phê duyệt. Hội đồng thống nhất nghiệm thu Đề tài cấp cơ sở và đề nghị nhóm nghiên cứu bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện kết quả Đề tài trước khi tiến hành nghiệm thu cấp cao hơn.