Năng lượng và dinh dưỡng là nhu cầu vô cùng quan trọng ảnh hưởng tới mọi hoạt động và chức năng của con người. Các vận động viên cấp cao với lịch thi đấu và luyện tập dày đặc, việc triển khai các bữa ăn trong khoảng thời gian ngắn đôi khi trở thành vấn đề khó giải quyết, đặc biệt là trong quá trình tham gia các giải đấu lớn. Chính vì thế, việc xây dựng khẩu phần ăn khoa học đóng vai trò quan trọng giúp cân đối nguồn năng lượng cho các vận động viên trong thi đấu, luyện tập và hồi phục. Sử dụng các loại thực phẩm chế biến sẵn có đặc thù nhanh, gọn, tiện lợi giúp đáp ứng việc cung cấp năng lượng, dinh dưỡng đầy đủ cho các tuyển thủ nhằm đảm bảo khả năng vận động cũng như duy trì được sức khỏe thể chất và trí não.

Mặt khác, nhiều hoạt chất sinh học có nguồn gốc thiên nhiên như ginsenoside, adenosine, cordycepin, polysaccharide, protein trọng lượng phân tử thấp... được cho là có khả năng tăng cường sức khỏe, nâng cao thể lực và khả năng phục hồi. Việc nghiên cứu, tách chiết, điều chế và sử dụng các hoạt chất này trong sản phẩm dinh dưỡng chế biến sẵn có thể giúp các vận động viên phục hồi nhanh, tăng cường thể lực từ đó nâng cao thành tích trong quá trình tập luyện và thi đấu. 

Trên thị trường mặc dù có rất nhiều các sản phẩm được gắn mác dùng cho thể thao. Nhưng để đảm bảo tính an toàn về thành phần không chứa các chất cấm, đồng thời vẫn đáp ứng được tiêu chí giá thành, sự phù hợp với khẩu vị người Việt Nam thì việc nghiên cứu phát triển sản xuất bộ sản phẩm thay thế bữa ăn thông thường dùng cho vận động viên cấp cao là vô cùng cần thiết. 

Để giải quyết các vấn đề trên, nhóm nghiên cứu Viện Hóa học - Vật liệu, Viện Khoa học và Công nghệ quân sự đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu công nghệ sản xuất hoạt chất nhân sâm Saponin Rh, Rg và chế phẩm adenosine, cordycepin, polysaccharide, protein trọng lượng phân tử thấp từ Cordyceps Militaris”. Đề tài do TS. Trinh Đắc Hoành làm chủ nhiệm thuộc Đề án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020.

Trung tá, TS. Trinh Đắc Hoành cho biết đề tài với mục đích nhằm nghiên cứu phát triển bộ thực phẩm cung cấp năng lượng cao, dinh dưỡng cân bằng, cùng với đó là việc bổ sung các hoạt chất thiên nhiên được tách chiết hoặc lên men từ Cordyceps Militaris và nhân sâm nhằm nâng cao thể lực và cải thiện khả năng phục hồi của vận động viên.

Bằng việc ứng dụng phương pháp lên men vi sinh vật, nhóm thực hiện đã nghiên cứu hoàn thiện công nghệ và sản xuất được bộ thực phẩm chức năng bao gồm: Sport Bar (dạng thanh nén), Sport Shake (dạng bột), Sport Tuýp (dạng gel), Sport Drink (dạng lỏng) dành cho vận động viên thể dục thể thao. Các sản phẩm của đề tài đã được phân tích, đánh giá chất lượng sản phẩm và được Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cấp Giấy chứng nhận phù hợp an toàn thực phẩm.

"Sản phẩm đã được thực hiện 2 đợt thử nghiệm, mỗi đợt thực hiện trên 90 vận động viên thuộc Trung tâm huấn luyện thể thao Quốc gia. Kết quả cho thấy bộ sản phẩm an toàn để sử dụng cho vận động viên, không phát hiện chất cấm trong danh mục 10 chất cấm doping thường gặp. Đồng thời, thể lực và khả năng phục hồi của vận động viên được cải thiện, các chỉ số đường huyết, chỉ số lactic và chỉ số vi chất trong máu được cải thiện. Các chỉ số sinh lý, huyết học khác được duy trì ở mức ổn định bình thường.” - Trung tá, TS. Trịnh Đắc Hoành - Chủ nhiệm nhiệm vụ thông tin thêm. 

Chia sẻ về hiệu quả kinh tế, Trung tá, TS. Trịnh Đắc Hoành cho hay, đề tài đã luận giải được chi tiết những cơ sở khoa học và khả năng ứng dụng triển khai trong thực tiễn từ những kết quả nghiên cứu thu được. Bên cạnh đó, giúp các cơ quan quản lý rút ngắn thời gian tìm hiểu về định hướng phát triển các sản phẩm từ Đề án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020 của Bộ Công Thương.