[In trang]
Phát triển giống dừa chất lượng cao nâng cao hiệu quả kinh tế cho người trồng dừa
Thứ ba, 13/04/2021 - 16:06
Dự án đã góp phần nâng cao năng lực sản xuất giống dừa chất lượng cao phục vụ sản xuất cho các tỉnh trồng dừa, nhằm tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho người trồng dừa.
Để có được vùng nguyên liệu ổn định, đáp ứng đủ cho công nghiệp chế biến, nhu cầu tiêu dùng và đủ sức cạnh tranh trong quá trình hội nhập, việc nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trồng dừa thông qua các giải pháp về giống và biện pháp kỹ thuật thâm canh là vô cùng cần thiết.
Vườn dừa Dứa tại Trung tâm Sản xuất giống Trảng Bàng
Xuất phát từ thực tiễn trên, Viện Nghiên cứu dầu và Cây có dầu đã triển khai thực hiện dự án “Phát triển sản xuất giống dừa giai đoạn 2017-2020”. Dự án do ThS. Thái Nguyễn Quỳnh Thư làm chủ nhiệm. Mục tiêu của dự án nhằm nâng cao năng lực sản xuất giống dừa chất lượng cao; giống dừa lai (JVA1) phục vụ sản xuất cho các tỉnh trồng dừa, nhằm tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho người trồng dừa. 
Xây dựng thành công quy trình công nghệ
Triển khai dự án, ThS. Thái Nguyễn Quỳnh Thư và các cộng sự đã chăm sóc và duy trì 37 ha vườn dừa giống gốc tại Trung tâm Dừa Đồng Gò, Bến Tre và Trung tâm Sản xuất Giống Trảng Bàng, Tây Ninh. Cây sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất ổn định, góp phần đáp ứng nhu cầu quả giống phục vụ sản xuất cây giống dừa chất lượng tốt, năng suất trung bình đạt >80 quả/cây/năm.
Vườn ươm giống dừa tại Trung tâm Dừa Đồng Gò
Bên cạnh đó, nhóm thực hiện dự án đã hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất giống dừa Sáp bằng kỹ thuật nuôi cấy phôi. Quy trình được cải tiến với tỷ lệ thành công đạt 60,6% (tăng 6,7% so với quy trình trước đây). 
“Việc hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất giống dừa Sáp bằng kỹ thuật nuôi cấy phôi đã góp phần nâng cao năng lực sản xuất giống dừa sáp nuôi cấy phôi của cán bộ nghiên cứu và giảm giá thành sản phẩm.” - ThS. Thái Nguyễn Quỳnh Thư cho hay.
Ngoài ra, dự án đã xây dựng được 4 mô hình trình diễn sản xuất giống dừa bằng công nghệ tiên tiến (sản xuất giống dừa bố phục vụ công tác lai tạo, dừa Ta chịu mặn, sản xuất giống dừa Dứa phù hợp vùng biển đảo Việt Nam, sản xuất giống dừa Dứa bằng phân bón hữu cơ và phòng trừ bọ dừa bằng biện pháp sinh học) tại các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu và Tây Ninh. Từ đó cung ứng được các cây giống chất lượng cao đến nông dân trồng dừa trong điều kiện biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn tăng cao và hạn chế sử dụng phân bón vô cơ, thuốc bảo vệ thực vật ảnh hưởng đến môi trường sống và thiên địch.
“Nếu như mô hình công nghệ sản xuất giống dừa Ta chỉ sau 5 năm trồng đã có 100% số cây ra hoa và đậu quả, năng suất năm thứ nhất đạt 22,5 quả/cây/năm thì mô hình công nghệ sản xuất giống dừa Dứa sau hai năm bón phân cân đối, phân vô cơ kết hợp hữu cơ, có số quả/cây tăng gấp 1,5-1,6 lần so với bón hoàn toàn phân vô cơ.” – ThS. Thái Nguyễn Quỳnh Thư nhấn mạnh.
Cây con dừa Sáp được nuôi cấy phôi giai đoạn phòng thí nghiệm
Sau 3 năm triển khai, dự án đã sản xuất được 48.850 cây giống gốc dừa cao (Ta, Dâu) tại Trung tâm Dừa Đồng Gò, Bến Tre; 262.569 cây giống gốc dừa lùn (Dứa, Xiêm, Ẻo) tại Trung tâm Dừa Đồng Gò, Bến Tre và Trung tâm Sản xuất Giống Trảng Bàng, Tây Ninh; 955 cây giống dừa Sáp nuôi cấy phôi tại Trạm Thực nghiệm Bình Thạnh, TP.HCM. Đồng thời, sản xuất được 6.268 cây giống dừa lai (JVA1) tại Trung tâm Sản xuất Giống Trảng Bàng, Tây Ninh.
Các cây giống do dự án sản xuất đúng tiêu chuẩn xuất vườn, chất lượng cao (cây khỏe, không sâu bệnh, đúng giống), được bà con nông dân và các đơn vị trồng dừa tin tưởng tiêu thụ.
Bên cạnh việc sản xuất giống mới, trong năm 2020, nhóm thực hiện đã triển khai 5 lớp tập huấn “Kỹ thuật nhân giống và thâm canh giống dừa chất lượng cao” cho 153 lượt người tham dự ở các tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ (Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định). Dự án đã góp phần giúp cho người nông dân trồng dừa, cán bộ nông nghiệp, hội nông dân nâng cao kiến thức và kỹ năng sản xuất giống, các biện pháp phòng trừ dịch hại cũng như phương pháp chế biến một số sản phẩm từ dừa nhằm phục vụ mục tiêu nâng cao hiệu quả kinh tế và đời sống của người dân trồng dừa.
Mang lại hiệu quả thiết thực
Chia sẻ về hiệu quả kinh tế của dự án ThS. Thái Nguyễn Quỳnh Thư cho biết: “Sau khi dự án được đầu tư hoàn thiện, toàn bộ hệ thống vườn giống gốc và vườn sản xuất giống lai được đưa vào khai thác, hàng năm có thể cung cấp cho sản xuất khoảng 300.000 cây giống đáp ứng cho việc trồng mới và cải tạo 1.500ha dừa trong cả nước. Với việc sử dụng giống dừa mới, năng suất vườn dừa thu hoạch dự kiến tăng từ 7.900 quả/ha/năm trong năm 2015 lên đạt 11.000 quả/ha/năm trong năm 2021, tăng 3.100 quả/cây năm (với giá 5.000đ/quả, lợi nhuận sẽ tăng 15.500.000đ/ha/năm).”
Với các giống mới được tuyển chọn, từ việc đánh giá tính thích nghi của các giống dừa mới và các quy trình công nghệ sản xuất các giống dừa được hoàn thiện, năng suất giống dừa mới được đầu tư từ dự án có thể tăng được 20-30% so với năng suất dừa hiện tại và chất lượng sản phẩm thu được cao hơn, từ đó hiệu quả kinh tế thu được của sản xuất dừa sẽ được tăng cao một cách đáng kể.
Giống dừa Dứa sau hai năm bón phân cân đối, phân vô cơ kết hợp hữu cơ, có số quả/cây tăng gấp 1,5-1,6 lần so với bón hoàn toàn phân vô cơ
Về hiệu quả xã hội, việc hoàn thiện quy trình công nghệ nhân và sản xuất giống ở phía Nam đưa vào áp dụng rộng rãi trong sản xuất và sản xuất được nguồn giống dừa có chất lượng đã góp phần mở rộng diện tích trồng dừa, nâng cao thu nhập cho người sản xuất và nâng cao khả năng cạnh tranh các sản phẩm từ dừa ở các tỉnh phía Nam với một số nước trồng dừa phát triển trong khu vực.
Dự án đã được Bộ Công Thương đánh giá cao. Trong thời gian tới, Viện Nghiên cứu dầu và Cây có dầu sẽ ứng dụng quy trình nuôi cấy phôi dừa Sáp cải tiến vào sản xuất và chuyển giao cho các đơn vị có yêu cầu. 
Một số hình ảnh giống dừa mới do dự án nghiên cứu:
Giống dừa Dứa
 Giống dừa Lùn vàng Mã Lai tại Trung tâm Sản xuất giống Trảng Bàng
Giống dừa Xiêm lúa 
Giống dừa Xiêm đỏ
Giống dừa lai JVA1
 Giống dừa  lai JVA1 5 năm tuổi
Mai Anh