[In trang]
Sản xuất thức ăn nuôi cá diêu hồng và phân bón sinh học từ phế phụ phẩm chế biến thực phẩm
Thứ sáu, 19/02/2021 - 15:03
Sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm ở nước ta đã kéo theo sự xuất hiện của lượng lớn phụ phế phẩm chế biến.
Sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm ở nước ta đã kéo theo sự xuất hiện của lượng lớn phụ phế phẩm chế biến. Nếu không có những nỗ lực không ngừng của ngành công nghiệp chế biến phụ phẩm thì sự tích tụ các phụ phế phẩm động vật không được chế biến có thể gây cản trở sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và gây ra nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe gia súc và con người, là nguồn gây ô nhiễm môi trường đáng lo ngại. Tuy nhiên nếu được đầu tư công nghệ phù hợp, chúng có thể trở thành những sản phẩm có giá trị.
Từ trước đến nay, các phụ phẩm của quá trình chế biến thủy sản và giết mổ gia cầm đã được sử dụng rộng rãi cho nhiều mục đích khác nhau. Việc chế biến và sử dụng các phụ phẩm giết mổ cũng góp phần cải thiện chất lượng môi trường, sức khỏe gia súc và sức khỏe cộng đồng. Các phế phẩm như vỏ tôm, đầu tôm, phế liệu cá đã được chế biến thành những sản phẩm có giá trị kinh tế cao như chitosan, dịch đạm, bột đạm, bột cá… Mặc dù vậy vẫn còn các loại phế phụ phẩm chế biến chưa được đầu tư công nghệ để tạo những sản phẩm có giá trị ở quy mô công nghiệp, trong đó có thể kể đến nội tạng hải sâm, nội tạng thủy sản nói chung và khuỷu chân gà.
Nhằm gia tăng giá trị và tận dụng tối đa phụ phẩm, góp phần giảm thiểu đáng kể thất thoát nguồn protein có lợi, đồng thời cũng thúc đẩy phát triển các sản phẩm mới, tạo ra nhu cầu mới trên thị trường, nâng cao giá trị cho ngành chế biến hải sâm và thịt gà, dự án “Ứng dụng công nghệ sinh học sản xuất thức ăn nuôi cá diêu hồng và phân bón sinh học trồng rau từ phế phụ phẩm chế biến thực phẩm” thuộc Đề án Phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020, do PGS. TS Đặng Minh Nhật làm chủ nhiệm đã được triển khai thực hiện.
Mục tiêu chung của dự án là hoàn thiện được quy trình công nghệ, thiết bị và sản xuất thức ăn nuôi thủy sản, phân bón sinh học từ phụ phẩm chế biến thực phẩm. Ứng dụng các sản phẩm trong xây dựng 2 mô hình thử nghiệm thức ăn nuôi cá diêu hồng và phân bón sinh học trên cây rau.
Chủ nhiệm đề tài – PGS. TS Đặng Minh Nhật – Trường ĐH Bách Khoa, ĐH Đà Nẵng báo cáo tổng kết dự án
Sau hai năm triển khai thực hiện, dự án đã đạt được những kết quả quan trọng. Đã hoàn thiện được quy trình sản xuất thức ăn nuôi cá diêu hồng từ khuỷu chân gà ở các quy mô phòng thí nghiệm, quy mô nhỏ và quy mô bán công nghiệp. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn thức ăn nuôi cá rô phi, cá diêu hồng theo Tiêu chuẩn Việt Nam. Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, Hồ sơ đăng ký khảo nghiệm phân bón và đào tạo cán bộ kỹ thuật, công nhân làm chủ dây chuyền công nghệ sản xuất. Đã sản xuất được 12.000 kg thức ăn 35% đạm cho cá diêu hồng giai đoạn 4 và 14.850 kg thức ăn 28% đạm cho cá giai đoạn 2. Đã triển khai nuôi thử nghiệm trên diện tích ao nuôi 1 ha sử dụng thức ăn nuôi cá của dự án.
Không chỉ vậy, dự án còn hoàn thiện được quy trình sản xuất phân bón sinh học (bón lá và bón rễ) từ nội tảng hải sâm ở quy mô phòng thí nghiệm, quy mô nhỏ và quy mô bán công nghiệp. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn phân bón sinh học theo Thông tư số 41/2014/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT. Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, hồ sơ đăng ký khảo nghiệm phân bón và đào tạo cán bộ kỹ thuật, công nhân làm chủ dây chuyền công nghệ sản xuất. Sản xuất được 10.839 lít phân bón lá và 24,4 tấn phân bón rễ theo tiêu chuẩn chất lượng cơ sở. Đã sử dụng sản phẩm phân bón lá và phân bón rễ của dự án cho các mô hình trồng 6 loại rau củ trên diện tích 5 ha.
Sản phẩm phân bón sinh học và thức ăn cho cá của dự án
Nguyên liệu phục vụ dự án là phế phẩm của quá trình chế biến thực phẩm, cụ thể là hải sâm và chân gà. Đây là những phế phẩm cần phải xử lý nếu không sẽ tác động xấu đến môi trường. Do đó, dự án được triển khai đã góp phần xử lý hợp lý những phụ phế phẩm này, tạo ra những sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Thành công của dự án đã góp phần cung cấp thêm một nguồn phân bón sinh học cho trồng rau củ, và nguồn nguyên liệu giàu đạm dễ tiêu hóa, photpho và canxi để sản xuất thức ăn nuôi thủy sản, đó là bột thịt xương thủy phân từ khuỷu chân gà dùng để sản xuất thức ăn nuôi cá nói chung.
Việc loại bỏ khuỷu chân gà là công đoạn bắt buộc trong quá trình sản xuất, do đó nguồn cung cấp nguyên liệu rẻ tiền này đảm bảo được tính ổn định để phục vụ cho việc sản xuất bột thịt xương với chất lượng tốt, giá thành cạnh tranh. Sản phẩm bột thịt xương thủy phân mới này có thể thay thế được các loại nguyên liệu giàu đạm trong sản xuất thức ăn chăn nuôi cá diêu hồng, góp phần hạ giá thành sản phẩm thức ăn nuôi cá, tạo điều kiện cho ngành nuôi cá diêu hồng ở nước ta phát triển.
Mô hình nuôi cá diêu hồng bằng thức ăn viên của dự án đã giúp người nuôi cá diêu hồng có thêm lựa chọn loại thức ăn, tạo thêm những vùng nuôi mới có chất lượng cao, nuôi ổn định, năng suất cao, tạo ra nguồn sản phẩm tập trung, đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Điều này tạo điều kiện phát triển sản xuất thức ăn theo hướng bền vững, góp phần ổn định nhu cầu thức ăn viên cho cá diêu hồng trong nước và hướng tới xuất khẩu. Từ đó, giải quyết được công ăn việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân cùng ven biển.
Vụ Khoa học Công nghệ