Ngày nay, hiện tượng gia tăng số lượng các loại bệnh truyền nhiễm và kháng thuốc kháng sinh của vi sinh vật (VSV) gây bệnh xảy ra khá phổ biến là mối quan tâm lớn của cộng đồng. Trong số những chất kháng sinh mới từ tự nhiên được công bố những năm gần đây, xạ khuẩn nội sinh trên cây dược liệu cho thấy là nguồn tổng hợp các hoạt chất kháng VSV mới. Nghiên cứu này tập trung vào định danh, đánh giá hoạt tính kháng VSV kiểm định và xác định sự có mặt của các gen chức năng liên quan đến sinh kháng sinh, sinh kháng sinh nhóm anthracyclin của chủng xạ khuẩn YBQ75 nội sinh phân lập từ cây quế (Cinnamomum cassiaPresl) tại tỉnh Yên Bái. Dựa vào khóa phân loại Chương trình xạ khuẩn Quốc tế (ISP), kết hợp giải trình tự đoạn gen 16S rRNA chủng YBQ75 được đặt tên là Streptomyces cavourensis YBQ75 với số đăng kí trên GenBank là KR814822. Chủng S.  cavourensis YBQ75  kháng  được  5  loại  VSV  (gồm Salmonella  entericaATCC  14028  (22,0mm); Pseudomonas   aeruginosa CNLM (19,3   mm); Staphylococcus   epidermidis ATCC   12228 (19,3   mm); Enterobacter  aerogenes ATCC  13048  (17,7  mm); Proteus  vulgaris CNLM (16,3  mm))  trên  tổng  số  9  VSV kiểm định. Phân tích sự có mặt của các gen chức năng liên quan đến tổng hợp kháng sinh cho thấy, chủng S. cavourensis YBQ75 mang cả ba gen chức năng pks-I, pks-II và nrps mã hóa polyketide synthase type I (PKS-I), polyketide synthase type II (PKS-II) và nonribosomal peptide synthetase (NRPS). Kết quả phân tích sơ bộ cho thấy chủng S. cavourensis YBQ75 cũng thể hiện khả năng sinh kháng sinh thuộc nhóm anthracyclin. Kết quả nghiên cứu trên chứng tỏ tiềm năng của xạ khuẩn nội sinh S. cavourensis YBQ75 trong tổng hợp kháng sinh kháng VSV và kháng sinh nhóm anthracyclin có thể có khả năng ức chế phát triển của tế bào ung thư.

Từ  khóa: Anthracyclin,  cây  quế,  nonribosomal  peptide  synthetase,  polyketide  synthase,Streptomyces,  xạ khuẩn nội sinh

Xem toàn bộ bài viết TẠI ĐÂY.

(Bài đăng trên Tạp chí Công nghệ Sinh học 16(1): 149-155, 2018)